3M (Muri, Muda, Mura) kavramları Japonca kökenli kelimelerdir. Literatüre Lean üretimin öncüsü Toyota Product System ile girmiştir. Üretim sürecindeki israf noktalarını ifade etmektedir.
Lean yaklaşımı, Muri, Muda, ve Mura arasındaki ilişkini düzenli yönetilerek israfı azaltmayı amaçlamaktadır.
Muri
Aşırı yük anlamına gelmektedir. İnsanların ruhsal veya fiziksel açıdan aşırı yük içinde olması, ekipmanlar açısından da kapasitelerinin üzerinde aşırı iş yükü içinde olmasını belirtebiliriz. Muri’nin amacı ise hem insanların hem de ekipmanların aşırı yüklenmesini azaltarak verimliliği artırmaktır. Yalın üretim, ihtiyaç duyulan zamanda ihtiyaç duyulan kadar üretim yapmayı hedeflemektedir.
Mura
Düzensizlik, eşitsizlik anlamına gelmektedir. Üretim sürecinceki anlık iniş ve çıkışların olması, bekleme sürelerinin uzunluğu israfa sebep olmaktadır. Mura’nın amacı, üretim sürecindeki düzensizlikleri ortadan kaldırarak veya azaltarak, bekleme sürelerini azaltarak verimliliği artırmaktadır.
Muda
İsraf anlamına gelmektedir. Üretim sürecindeki değer yaratmayan noktalar, gereksiz gerçekleştirilen aktiviteler,işemler, ekipmanların yanlış kullanılması israfa sebep olmaktadır. Muda’nın amacı üretim sürecindeki israfları kaldırarak verimliliği arıtmaktır.
İsraflar ortadan kaldırılarak süreç daha verimli hale getirildiği gibi ortadan kaldırılan karmaşıklık, daha kaliteli ürünlerin hızlı üretilmesini, müşteri memnuniyetinin artmasını sağlamaktadır.
